24 september was een belangrijke dag voor NASA: toen landde de capsule op aarde OSIRIS-Rex met puin van de asteroïde Bennu, die sinds de begindagen van ons zonnestelsel door de ruimte heeft gezworven. Dit betekent dat deze monsters ons kunnen vertellen hoe onze kosmische omgeving eruit zag lang voordat we hier kwamen.
De capsule, die in 2016 werd gelanceerd, bevond zich in een ruimtevaartuig dat 4 miljard kilometer aflegde om Bennu te bereiken. Bij het naderen van de asteroïde kon de sonde met behulp van een mechanische arm wat materiaal van het oppervlak verzamelen. Wetenschappers verwachtten minstens 60 g Bennu-materiaal te krijgen, maar het team OSIRIS-Rex meldde dat de sonde erin slaagde meer te verzamelen. Veel meer.
Volgens een blogpost NASAExperts die de monsters hebben verwerkt, zeggen dat ze al 70,3 g materiaal hebben verwijderd en verzameld - en dit ondanks het feit dat de capsule nog niet eens was geopend. Deze 70,3 g komt alleen uit het buitenste (en gedeeltelijk binnenste) deel van het instrument. "Het verwerkte monster omvat stenen en stof die aan de buitenkant van de monsterkop zijn aangetroffen, evenals een deel van het bulkmonster van binnenuit, dat toegankelijk was via het deksel", aldus het rapport.
Hoewel OSIRIS-REx niet de eerste missie is om monsters terug te sturen van een asteroïde die de mensheid heeft ondernomen – die titel behoort toe aan JAXA’s Hayabusa – is het wel de moeilijkste. Een capsule heeft het grootste asteroïdemonster ooit op aarde afgeleverd, en NASA wil dit delen. Het agentschap zal 25% van het puin aan meer dan 200 wetenschappers van 25 verschillende instellingen geven, 4% aan de Canadian Space Agency en 0,5% aan JAXA. De resterende ongeveer 70% zal voor onderzoek worden opgeslagen in het Johnson Space Center. Hoe monsters van maangesteente van Apollo bijvoorbeeld tientallen jaren nadat astronauten ze naar de aarde brachten nog steeds worden bestudeerd, en ontdekkingen doen.
Een deel van de reden dat de capsule zoveel Bennu-exemplaren bevat, is te wijten aan het verzamelproces zelf. Toen de OSIRIS-REx-monsternemer zich in de rots stortte om materiaal te verzamelen, waren wetenschappers verrast toen ze dat zagen naar benn was geen erg hard, plakkerig voorwerp. Toen het apparaat in contact kwam met de rots, steeg er een stofwolk de lucht op, die het bijna verzwolg.
Daarom weten wetenschappers nog steeds niet hoeveel monsters er in de OSIRIS-REx-capsule zitten. Dat weten we pas als de container definitief wordt geopend. "Na talloze verwijderingspogingen ontdekte het team dat 2 van de 35 bevestigingen op de TAGSAM-kop niet konden worden verwijderd met de huidige gereedschappen die zijn goedgekeurd voor gebruik op OSIRIS-REx", meldt de NASA. "Het team werkte aan de ontwikkeling en implementatie van nieuwe benaderingen voor het extraheren van materiaal uit het apparaat, terwijl het monster veilig en intact bleef."
Over het algemeen hebben OSIRIS-REx-wetenschappers veel regels over hoe ze met een monster moeten omgaan. Alle werkzaamheden worden uitgevoerd in een speciaal handschoenenkastje, dat een constante stikstofstroom heeft. Terwijl de procedure om toegang te krijgen tot de laatste partij materiaal wordt ontwikkeld, heeft het team de TAGSAM-kop uit de actieve stikstofstroom in de doos gehaald en opgeslagen in een container afgesloten met een o-ring en omgeven door een luchtdichte teflonzak.
Lees ook: