De mysterieuze zonsverduistering die vorig jaar in de enorme ster Betelgeuze werd waargenomen, houdt mogelijk verband met gigantische zonnevlekken en temperatuurschommelingen. De nieuwe studie suggereert dat de "grote donkere vlek" ervoor zorgde dat de oppervlaktetemperatuur van Betelgeuze daalde, wat op zijn beurt bijdroeg aan het tijdelijke dimmen van de rode reus.
Een nieuwe studie door de Chinese Academie van Wetenschappen keek naar de moleculen in de spectra - of lichtsignatuur - van Betelgeuze om te proberen te achterhalen wat er aan de hand is. Om dit te doen, gebruikten ze het Weihai Observatorium in 2020 vier keer tijdens de periode van eclips en herstel van helderheid: 31 januari, 19 maart, 4 april en 6 april. Om de temperatuur van de ster te schatten, keken astronomen naar moleculen van titaniumoxide en cyanide, die zich gemakkelijker vormen in koelere stellaire omgevingen.
"Hoe kouder de ster, hoe meer deze moleculen kunnen vormen en overleven in zijn atmosfeer, en de moleculaire lijnen zijn sterker in het stellaire spectrum", zei hoofdauteur Sofia Alekseeva in uitspraak, gepubliceerd op 5 augustus. "In een hetere atmosfeer dissociëren deze moleculen gemakkelijk en overleven ze niet."
Toen Betelgeuze op 31 januari 2020 het zwakst was, werd de effectieve temperatuur - dat wil zeggen de temperatuur berekend op basis van zijn straling - gemeten bij 3200 ° C. Maar zodra de ster weer normaal helder werd, vertoonden de metingen een temperatuurstijging van bijna 5% tot 3370°C.
Gezien het feit dat de Betelgeuze supernova vele honderden jaren verwijderd zou kunnen zijn, concludeerden astronomen dat het onwaarschijnlijk is dat het hele oppervlak zo tijdelijk is afgekoeld. Hoogstwaarschijnlijk moet het een zonnevlek zijn geweest - of liever een "sterrenvlek" die een deel van de straling van Betelgeuze blokkeerde.
Sterrenvlekken, zoals zonnevlekken die op de zon verschijnen, zouden veel voorkomen op rode reuzensterren zoals Betelgeuze. Vlekken ontstaan als verstoringen in de flux van het magnetische veld van de ster naar de fotosfeer of het zichtbare oppervlak van de ster. Zonnevlekken zijn typisch grote clusters van magnetische activiteit en kunnen uitbarstingen of uitstoten van deeltjes produceren die bekend staan als coronale massa-ejecties, de bron van de zonnewind in ons zonnestelsel.
Hoewel deze temperatuurstudie zich concentreerde op de Betelgeuze-eclips, zei het team dat toekomstig onderzoek op dit gebied onze studies van alle rode reuzen, de belangrijkste bron van zware elementen in het universum, beter zou kunnen informeren vanwege de neiging van sterren om op te blazen en materiaal uit te werpen.
Lees ook: